سوالات مسابقه در انتهای صفحه میباشد
کمکهای اولیه
اهداف کمکهای اولیه
کمکهای اولیه یعنی کلیه اقداماتی که بلافاصله بعد از بروز حادثه برای کم کردن درد و حفظ حیات مصدوم قبل از رسیدن تیم اورژانس یا رساندن به مرکز درمانی به فرد یا افراد آسیب دیده ارائه می شود هدف از انجام اولین کمکها عبارتند از1- حفظ ایمنی و سلامتی فرد یا افراد دخیل در ارائه کمکهای اولیه 2- حفظ حیات و جان مصدوم قبل از رساندن وی به مراکز درمانی 3- جلوگیری از پیشرفت و تثبیت شرایط مصدوم 4-کمك به بهبود حال مصدوم تا زمان رسیدن به مرکز درمانی مجهز 5- پرهیز از آسیب رساندن بیشتر به مصدوم
خصوصیات امداد گر
شخص کمک دهنده نیازی به داشتن اطلاعات پزشکی یا پرستاری ندارد. همه افراد می توانند با آموختن اصول کمکهای اولیه و انجام کمک صحیح و به موقع، چه بسا باعث جلوگیری از مرگ حتمی مصدومین و یا ازدیاد و شدت یافتن عوارض مختلف گردند.
پس از تثبیت ایمنی صحنه حادثه، رسیدگی به مصدوم اولویت بعدی است . اولین وظیفه یک امدادگر در برخورد با فرد مصدوم، بررسی از نظر وجود وضعیتهای تهدید کننده حیات است که نیاز به کمکهای اولیه اورژانسی دارند . به این بررسی ها، ارزیابی اولیه گفته میشود . مثال هایی از این وضعیتهای پرخطر شامل خونریزی ،شوک، قطع عضو،خفگی، ایست قلبی و تنفسی
تعریف کلی ارزیابی
ارزیابی مصدوم فرایندی است که با اطلاعات کسب شده از اول شروع تا زمان انتقال و تحویل وی به سایر پرسنل درمانی اولیه ادامه پیدا می‌کند ارزیابی از تماس تا انتقال ادامه دارد.
ارزیابی مصدوم
شناسایی مشکلات مصدوم که تهدید کننده حیات وی بوده و اولویت بندی اقدامات امدادگر برای مشکلات مصدوم
بررسی سطح هوشیاری مصدوم
بعد از تعیین سطح هوشیاری بلافاصله اورژانس ۱۱۵ یا امداد نجات ۱۱۲ خارج از شهر درخواست کمک میشود در صورت تنها بودن در زمان مواجه با مصدوم ابتدا با اورژانس تماس حاصل فرمایید.
انواع ارزیابی
ارزیابی اولیه وضعیت تهدید کننده حیات که نیازمند مداخله فوری است. اگر مصدوم با این شرایط تهدید کننده حیات مواجه بود باید قبل از پرداختن به ارزیابیهای تکمیلی و پس از درخواست کمک، مداخله مناسب را هر چه سریعتر شروع کند .
ارزیابی ثانویه اما اگر مصدوم با این شرایط تهدید کننده حیات مواجه نبود باید اقدام به ارزیابی ثانویه وی نمود در ارزیابی ثانویه شرح حال کامل تری از حادثه و جزئیات آن خواهید گرفت و معاینه فیزیکی کاملتری را انجام میدهید.اگر مصدوم قادر به همکاری نیست یا بی هوش است برای پی بردن به مشکل وی میتوان از سرنخهای بیرونی استفاده کرد اگر مشکوک به سوء مصرف مواد مخدر شدید مراقب سوزنهای همراه مصدوم باشید.
صحنه حادثه
صحنه حادثه، میتواند مخاطرات بالقوه متنوعی داشته باشد . قبل از هرگونه اقدام درمانی جهت مصدوم، باید به ارزیابی صحنه حادثه و مخاطرات موجود در آن برای خود و سایرین پرداخت تا از بروز آسیبهای بیشتر به خود و دیگران جلوگیری کنیم . ایمنی صحنه را ارزیابی کنید، ابتدا برای خود و سپس برای مصدوم
قوانین طلایی در کمکهای اولیه قانون اول فوری‌ترین اقدامات را بدون اتلاف وقت و بدون تنش و سردرگمی انجام دهید .قانون دوم در صورت توقف تنفس اقدامات احیای پایه را شروع کرده و سپس به سایر امور بپردازید. قانون سوم هرگونه خونریزی خارجی را کنترل کنید قانون چهارم سعی نکنید حداکثر اقدامات درمانی را برای مصدوم انجام دهید بلکه تنها اقداماتی را که موجب حفظ جان وی و جلوگیری از وخامت حال وی میشود انجام دهید قانون پنجم به مصدوم اطرافیان اطمینان خاطر و آرامش دهید تا اضطراب به حداقل برسد قانون ششم به افراد رهگذر اجازه تجمع ندهید زیرا رسیدن هوای تازه و مصدوم ضروری است قانون هفتم لباس‌های فرد مصدوم را جز در موارد ضروری از تن وی خارج نسازید قانون هشتم غیر از موارد ایست قلبی تنفسی که نیازمند احیا است در سایر موارد جهت رساندن مصدوم به پزشک یا بیمارستان در اولین زمان ممکن اقدام نمایید قانون نهم هیچگاه ایمنی و سلامت خود و سایر امدادگران را در کمک رسانی به مصدوم فراموش نکنید دهم هیچ مصدومی را جابجا نکنید مگر اینکه حفظ موقعیت موجود موجب خطر جانی یا آسیب به بیشتر بیمار شود قانون یازدهم هرگز به یک مصدوم بیهوش چیزی از طریق دهان ندهید قانون دوازدهم اگر مصدوم هوشیار است به وی اطمینان خاطر دهید که در کنار وی بوده و کمکهای پزشکی در راهند قانون ۱۳ همواره مصدومین را در وضعیت مناسب قرار دهید هر وضعیتی که مصدوم راحت‌تر میباشد مگر مغایر درمان باشد
روش تعیین وضعیت هوشیاری
بیداری و هوشیاری کامل
پاسخ به محرک‌های صوتی
پاسخ به محرک‌های دردآور
عدم واکنش به محرک‌ها
معاینه علائم حیاتی عبارت است از نشانه‌های حیات در یک فرد زنده که تغییر در آنها نشان دهنده پیدایش اختلال در وضع طبیعی بدن است 1- نبض 2-هوشیاری3- تنفس 4-فشار خون 5-درجه حرارت بدن
شوک
تعریف: به ناتوانی دستگاه گردش خون برای خون رسانی کافی به سلولها را می گویند.
*دستگاه گردش خون، قلب، رگ، خون
*شوک قلبی: ناشی از اختالل در عملکرد قلب (مثل سکته )
این نوع شوک خطرناکترین نوع شوک می باشد90.تا %100از مصدومان دارای شوک قلبی می میرند
*شوک عروقی(گشاد شدن رگها): این حالت زمانی رخ می دهد که سیستم عصبی آسیب ببیند. (مثل آسیب نخاعی یا مصرف بیش از حد برخی داروها)
*شوک خونی(هایپوولمیک)
شوک ناشي از خونريزي داخلي و خارجي (هموراژيك)
شوک ناشي از كاهش مايعات بدن (غير هموراژيك)
در شوک هايپوولميك ناشي از كاهش مايعات بدن در اثر از دست رفتن مايعات بدن روي مي دهد در نتيجه حجم خون رسيده به قلب كم شده و قلب نيمه پر مي زند.
مواردي همچون اسهال ، استفراغ شديد ، پرادراري وگرمازدگي باعث بروز اين شوک ميشود كه در نتيجه باعث كاهش پلاسماي خون مي شود.
* شوک هایپوولمیك (شوک کاهش حجم خون)
* شوک توزیعی
.1 شوک عصبی: به شوکی گفته می شود که در اثروارد آمدن درد یا تحریک
شدید ودرک آن به وسیله سیستم عصبی به وجود می آید مانند ضربه محکم به
ستون فقرات یا به سر
.2 شوک روانی: عبارت است از اختلال موقت وگذرای خون رسانی به مغز که
برای چند لحظه عملکرد مغز را متوقف می کند.
3 شوک آنافیلاکتیک(حساسیتی): در اثر ورود يك ماده حساسيت زا به بدن
مي باشد مانند تزريق پني سيلين يا مار گزيدگي
.4 شوک عفونی: مهمترين و شايعترين نوع شوک مي باشد مکانيسم اين نوع شوک با بقيه متفاوت است به طوري كه در مراحل اوليه برون ده قلب طبيعي و زياد بالا است. ولي درادامه مقاومت عروق خوني كاهش مي يابد. عروق گشاد مي شود. در صورت پايداري فشارخون كاهش مي يابد. مرگ و مير در اين نوع شوک بسيار زياد است
* شوک قلبی: در اين شوک به دنبال آسيب عضله قلب عمل انقباض با مشکل مواجه بوده و برون ده قلب نيز كاهش مي يابد. در نتيجه فشار خون كاهش مي يابد.
علائم شوک
1بیقراری
2غش یا از دست دادن هوشیاری
3 پلکهای بسته ومردمکهای گشاد
4حالت تهوع
5افت فشار خون
6 نبض تند وضعیف
7 تنفس تند
8 تشنگی مفرط
9وجود خونریزی فعال
10افزایش زمان پرشدن بستر مویرگی
11پوست سرد ورنگ پریده (به جز در موارد شوک
عفونی)
12ضعف عمومی
نکته : درافراد سیاه پوست مخاط داخل دهان و بینی کبود است.
کبودی زبان، کبودی بسترناخن ها ، از دیگر علائم است.
*کمکهای اولیه در شوک
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است (بهترین اقدام رفع علت شوک است)
ABC مصدوم را بررسی کنید و در صورت هرگونه مشکل اقدام لازم را انجام دهید.
در صورت خونریزی آن را کنترل نمایید.
به مصدوم اکسیژن بدهید.
مصدوم را به پشت بخوابانید و پاهای او را 20 تا 30 سانتیمتر باال تر قرار دهید. (اگر احتمال آسیب نخاعی نمی دهید. آسیبهای قفسه سینه)
مصدوم را از نظر روانی حمایت و آرام نمایید.
با انداختن پتو روی مصدوم جلوی از دست رفتن حرارت بدن او را بگیرید. (به جز در موارد شوک عفونی)
در صورتی که علایم بهبود در مصدوم مشاهده نشد او را سریعا به بیمارستان منتقل نمایید.
*مسمویت ها
به هر ماده ای که هنگام ورود به بدن و یا تماس با پوست موجب اختلال در تندرستی و یا موجب مرگ شود سم می گویند .
* مسمومیت عبارتست از اختلالات و آسیب هایی که توسط مواد سمی در دستگاه
های گوناگون بدن ایجاد می شود و ممکن است بطور تصادفی یا در اثر بی احتیاطی و یا در مواردی بصورت عمدی بوسیله مواد سمی ایجاد گردد.
لازم به ذکر است علاوه بر موادی که بطور معمول جزو سموم هستند، برخی از مواد نیز که بطور معمول جزو سموم نیستند مثل داروها در اثر مصرف بیش از حد و یا نادرست تبدیل به مواد مسموم کننده و زیان آور شوند.
بطور کلی راه های ورود سم به بدن عبارتند از:
*خوراکی
* تنفسی
* جذب پوستی
* تزریقی
* حجم عمده ای از مسمومیت های خانگی از طریق خوراکی و یا تنفسی است
که بطور خلاصه به بررسی این مسمومیت ها و کمک های اولیه مورد نیاز برای
آنها می پردازیم
*مسمومیّت های گوارشی (خوراکی)
از شایع ترین مسمومیت ها می باشند و اغلب بصورت تصادفی و بر اثر نگهداری مواد سمی و شیمیایی مختلف در ظروف نامناسب اتفاق می افتد.
در این نوع مسمومیت ماده سمی از راه دهان وارد بدن می شود.
پس از مدتی عوارضی در فرد مسموم ایجاد می شود که این علائم با توجه به نوع سم، قدرت سم، مقدار مصرف ، جثه فرد مصرف کننده و طول مدتی که از خوردن سم می گذرد متفاوت است.
*اقدامات مسمومیت های گوارشی
1-اولین اقدام تشخیص نوع سم است
2-از طریق محیط اطراف مصدوم، استفراغ و دور دهان مصدوم می توان به
تشخیص نوع سم رسید
3-تمام این مستندات را نیز باید به همراه مصدوم به مرکز درمانی منتقل
کرد.
4.هر چه سریعتر مصدوم را به بیمارستان یا مرکز پزشکی انتقال دهید.
*مسمومیت های تنفسی
در این حالت ماده سمی از راه دستگاه تنفسی و به هنگام نفس کشیدن وارد بدن می شود از بین این مسمومیت ها می توان به استنشاق گازهای شیمیایی گوناگون مانند کلر، آمونیاک، مونواکسیدکربن و دی اکسید کربن ناشی از بخاری، آبگرمکن، کرسی و یا اگزوز ماشین ها، اسپری حشره کش و یا سموم دفع آفات نباتی اشاره کرد.
بخار متصاعد شده از ترکیب جوهر نمک و وایتکس بسیار خطرناک است خصوصاً برای چشم، پوست و ریه بنابراین توصیه می شود درهنگام استفاده از این مواد از ماسک یا پارچه مرطوب برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کرده و از بکار بردن آن در مکان فاقد تهویه مناسب خودداری کنید.
*بهترین اقدام برای مسمومیت های تنفسی
خروج سریع فرد از محل منبع سم و مکان سربسته و انتقال به فضای باز
و استفاده از هوای آزاد
کنترل و برقرار کردن تنفس
شل کردن لباس های شخص مصدوم
تماس با اورژانس یا انتقال مصدوم به مراکز درمانی جهت تجویز اکسیژن
و داروهای مورد نیاز
*مسمومیت های پوستی (تماسی)
زهرهای جذب شونده از طریق پوست، معموال موجب تحریک یا آسیب محل
جذب می شوند. هر چند در بعضی موارد ممکن است سم، با آسحیب کم یا
بدون آسیب جذب پوست شود اما چنین مواردی نادر است.
برای تعیین نوع زهر می توان از خود مسموم کمک گرفت و یا وسایل موجود
در اطراف مسموم را جهت یافتن نوع سم بررسی کرد.
در برخورد با چنین مسمومی، خود را از منشاء سم دور کنید و محل را با آب
فراوان شستشو دهید، سپس لباس های آلوده فرد مصدوم با دقت و بدون
تماس با آنها در آورده و پس از شستشوی دوباره، مصدوم به مرکز درمانی
منتقل گردد.
*اقدامات
بلافاصله از تحرک مصدوم جلوگیری می کنیم مصدوم در محلی قرار گیرد که
ناحیه گزش پایین تر از سطح قلب قرار گیرد
محل گزش را با آب و صابون شستشو داده و با محلول ضد عفونی کننده
شست و شو می دهیم . از بستن محل بالای گزش و مکیدن زخم خودداری می
کنیم و بلافاصله مصدوم را منتقل کنیم.
در صورت تشنه بودن مصدوم می توان از یخ استفاده کرد
روی ناحیه گزش هیچگونه کمپرسی نمحی گذاریم از ماساژ دادن و فشار دادن و
حرکت دادن عضو خودداری می کنیم
کنترل علائم حیاتی و اقدامات تزریق پادزهر در مراکز درمانی
نکته : گاهی اتفاق می افتد مرگ بر اثر ترس از مار ایجاد شده است نه سم مار .
همچنین نوع مار باید شناسایی شود و به مراکز درمانی منتقل شود.
پاسخ صحیح را که به صورت آنلاین در پایین قرار داده شده جواب داده و نتایج بعد از قرعه کشی از طریق کانال هلال احمر و پایگاه خبری صبح ابهر اعلام میشود
معاونت آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر استان زنجان
واحد آموزش جمعیت هلال احمر شهرستان ابهر